Crowdfunding inwestycyjny stał się ostatnio bardzo modną formą inwestowania dla inwestorów indywidualnych. Brak prawnej definicji pojęcia crowdfundingu inwestycyjnego spowodował powstawanie po stronie platform crowdfundingu inwestycyjnego wątpliwości co do zgodności ich działalności z przepisami prawa lub zakresu wymagań prawnych i regulacyjnych, jakie muszą być spełnione w związku z prowadzeniem takiej działalności.
Wątpliwości te zostały opisane i przeanalizowane przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) m.in. w Stanowisku UKNF dotyczącym definicji usługi oferowania instrumentów finansowych zawartej w art. 72 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi z dnia 29 marca 2019 r. oraz Stanowisku Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącym zasad funkcjonowania tzw. platform crowdfundingu inwestycyjnego z dnia 9 kwietnia 2020 r.
Definicja crowdfundingu i crowdinvestingu
Crowdfunding został zdefiniowany m.in. w komunikacie Komisji Europejskiej z dnia 14 marca 2014 r. jako finansowanie społecznościowe zasadniczo odnoszące się do otwartego zaproszenia skierowanego do społeczeństwa, którego celem jest pozyskanie środków finansowych na realizację określonego projektu. Najczęściej zaproszenia takie są publikowane i rozpowszechniane za pośrednictwem Internetu oraz są aktualne tylko w określonym czasie. Umożliwiają dotarcie do szerokiego grona osób i stanowią ofertę zaangażowania w projekt przez przekazanie środków finansowych na określony przez organizatora cel. Brak jest natomiast legalnej definicji tego pojęcia.
Odmianą crowdfundingu jest crowdfunding inwestycyjny / crowdinvesting, tj. taki, gdzie działalność podmiotu prowadzącego tzw. platformę crowdfundingową realizowana jest na rzecz spółek pozyskujących kapitał przez emisję papierów wartościowych (np. akcji lub obligacji), występują także sytuacje, gdy w ten sposób dystrybuowane są udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
Proces oferowania w crowdfundingu inwestycyjnym
Platformy crowdinvestingowe oferują możliwość inwestowania w projekty i spółki, które poszukują najczęściej finansowania zalążkowego do zrealizowania swojego pomysłu, oddając część własności w postaci udziałów lub akcji. Forma inwestycji crowdfundingowych odbywa się na zasadzie oferty prowadzonej przez wyspecjalizowane platformy, które odpowiadają za cały proces przygotowania spółki/emitenta oraz dokumentów informacyjnych i ofertowych.
Należy zwrócić szczególną uwagę, że oferować akcje może albo samodzielnie emitent, albo dom maklerski, niezależnie od tego czy oferta ma charakter prywatny (maksymalnie do 149 inwestorów) czy publiczny. Oznacza to, że platforma crowdinvestingowa bez licencji maklerskiej nie może formalnie oferować akcji spółki emitenta i zwrócić szczególną uwagę na podział kompetencji pomiędzy nią a emitenta i/lub oferujący dom maklerski, jeśli jest zaangażowany w proces. Stanowisko UKNF wskazuje w szczególności, że platforma crowdfundingowa, która nie posiada zezwolenia na świadczenie usług maklerskich, o których mowa w art. 69 Ustawy o obrocie, powinna tak zorganizować i prowadzićswoją działalność, aby czynności faktyczne, które podejmuje, nie wchodziły w zakres działalności kwalifikowanej jako wykonywanie usługi oferowania.
Virtual Data Room SECUDO jako platforma wspierająca proces oferowania i prowadzenia inwestycji crowdfundingowych
Proces crowdfundingu inwestycyjnego można podzielić na kilka głównych etapów:
1. przygotowanie spółki emitenta / projektu do procesu pozyskania kapitału;
2. proces oferowania i promocji spółki / projektu do inwestorów wraz przydzieleniem akcji / udziałów poszczególnym inwestorom;
3. prowadzenie relacji inwestorskich z inwestorami w trakcie trwania projektu / inwestycji,
4. dokumentowanie procesu oferowania oraz pozyskania kapitału w ramach crowdfundingu inwestycyjnego na potrzeby regulatorów
Przygotowanie spółki / projektu do pozyskania kapitału
Proces przygotowania spółki / projektu do pozyskania kapitału w formie crowdfundingu inwestycyjnego wymaga zazwyczaj zaangażowania wielu doradców (platformy crowdfundingowej, doradców prawnych, domu maklerskiego, agencji IR/PR) i przygotowania dokumentacji ofertowej oraz materiałów promujących ofertę. Praca nad tym etapem wymaga również ogromnego zaangażowania pomysłodawców (właścicieli spółki lub projektu). Proces ten może być porównany do przygotowania spółki do sprzedaży (M&A i związane z nim due diligence) lub wejściem na rynek publiczny (IPO). Ostateczne dokumenty informacyjne i prezentacje są przygotowywane na podstawie danych i dokumentów otrzymanych od spółki oraz doradców. Zazwyczaj wymaga to odpowiedniej poufności i bezpiecznej komunikacji. Dlatego prace te z powodzeniem mogą a nawet powinny być prowadzone w profesjonalnym Virtual Data Room, jak VDR SECUDO.
O zaletach prowadzenia procesu due diligence w Virtual Data Room SECUDO w szczegółach pisaliśmy jakiś czas temu na naszym blogu:
Oferowanie spółki / projektu w ramach crowdfundingu inwestycyjnego i zamknięcie procesu inwestycji
Oferowanie akcji / udziałów w projekcie to proces wymagający poufności, dyscypliny i pełnej kontroli ze strony oferującego lub spółki. W Virtual Data Room SECUDO możesz przeprowadzić taki proces w jednym miejscu, mając go w pełni pod kontrolą. Zaczynając od dokumentów i informacji, które po przygotowaniu mają być udostępnione inwestorom, poprzez proces zabezpieczenia tych dokumentów (szyfrowanie, znaki wodne, kilka poziomów uprawnień i możliwości udostępnienia) oraz proces zaproszenia inwestorów i monitorowania ich liczby, szczególnie w przypadku oferty skierowanej do maksymalnie 149 inwestorów. W VDR SECUDO możesz cały ten proces prowadzić i monitorować na bieżąco. Komunikacja z inwestorami podczas procesu oferowania, możliwość zadawania pytań w module Q&A oraz składanie zleceń – wszystko to może być dokumentowane i zapisywane w sposób trwały w VDR SECUDO.
Ze względu na coraz więcej podobieństw i potencjalnych regulacji ze strony UKNF, proponujemy zapoznać się z wpisem na naszym blogu, dotyczącym wykorzystania VDR SECUDO w procesach oferowania na rynku publicznym, jak IPO czy SPO:
Prowadzenie relacji inwestorskich z inwestorami pozyskanymi w ramach crowdfundingu inwestycyjnego
Prowadzenie relacji inwestorskich w spółce, która pozyskała inwestorów indywidualnych w ramach crowdfundingu inwestycyjnego jest często trudniejsze niż relacje inwestorskie w spółce publicznej, notowanej na GPW. Bardzo często inwestorzy ci mają szereg pytań do właścicieli spółki i chcą mieć bliski lub bezpośredni kontakt z zarządem. W przypadku kilku rund crowdfundingowych rośnie liczba inwestorów i skala komunikacji rośnie. Cały ten proces można bardzo dobrze poprowadzić przy wykorzystaniu VDR SECUDO, udostępniając wszystkim inwestorom informacje i dokumenty oraz przygotowując takie momenty życia spółki jak walne zgromadzenie akcjonariuszy czy udziałowców.
Więcej na temat prowadzenia relacji inwestorskich w VDR SECUDO w ramach wpisu poświęconego IR w spółce publicznej:
Dokumentowanie procesu oferowania oraz pozyskania kapitału w ramach crowdfundingu inwestycyjnego na potrzeby regulatorów
Nie ulega wątpliwości, że crowdfunding inwestycyjny zostanie prędzej niż późnej szczegółowo uregulowany, a stanowiska UKNF wskazują jasno kierunek tych regulacji. Mając na uwadze coraz większe wymagania dla profesjonalnych uczestników rynku kapitałowego (domów maklerskich, banków, funduszy), warto przygotować się na właściwe udokumentowanie crowdinvestingu. I znowu Virtual Data Room SECUDO może w sposób szczególny być wykorzystany przy właściwego udokumentowania procesu przygotowania transakcji, oferowania i prowadzenia projektu inwestycyjnego wraz z inwestorami pozyskanymi w procesie crowdfundingu inwestycyjnego.
VDR SECUDO monitoruje i zapisuje wszelkie aktywności, które miały miejsce w systemie. Poczynając od użytkowników, nadanych uprawnień, dokumentów i aktywności na dokumentach, wszystkie aktywności są odkładane w historii zdarzeń a administrator projektu ma do nich nieograniczony dostęp. Dodatkowo, wychodząc naprzeciw zmianom technologicznym, VDR SECUDO daje możliwość zapisu całej aktywności projektu na tzw. nośniku trwałym, przygotowanym w technologii blockchain.
Tak udokumentowany proces może być zarchiwizowany i przekazany w dowolnym momencie na potrzeby regulatora, audytu czy w ramach innego przeglądu lub kontroli.
Więcej o nośniku trwałym w technologii blockchain i jego zastosowaniu w VDR SECUDO piszemy w odrębnym poście na naszym blogu:
O nas
DealDone jest wyspecjalizowaną firmą, oferującą wysokiej jakości produkty z dziedziny bezpieczeństwa informacji danych. Oferujemy usługi oraz oprogramowanie w zakresie nowoczesnych technologii obiegu informacji poufnych, informacji niejawnych, danych wrażliwych oraz digitalizacji, zabezpieczania, szyfrowania i udostępniania danych i dokument w wewnątrz i na zewnątrz organizacji.
DealDone samodzielnie opracowała i wprowadziła do sprzedaży system Virtual Data Room SECUDO. VDR SECUDO to platforma bezpiecznej wymiany i przetwarzania informacji poufnych oferowana w modelu Software-as-a-Service dla klient w biznesowych, w formie wirtualnych pokoi danych.